Als ouder de macht in handen nemen
Vorige week was er een bericht in het nieuws. Een vader die er achter kwam dat zijn dochter anderen pestte wilde haar dat afleren door haar 8 kilometer naar school te laten lopen, in de vrieskou ook nog. Hij reed in zijn auto achter haar aan, maakte er een filmpje van en zette dat online. Volgens de vader had het geholpen en had dochterlief haar les geleerd. Als jouw kind de pineut is dan wil je dat het gedoe acuut stopt. Punt. Je kind moet veilig naar school kunnen gaan. Dat staat boven alles. Dan waardeer je het als en ouder van een pester verantwoordelijkheid neemt om dat voor elkaar te krijgen. Toch is er op social media een discussie ontstaan en heeft deze vader niet alleen complimenten gekregen voor zijn aanpak. Er was ook kritiek. Ik vroeg me toen ik het las ook af in hoeverre de daderdochter zich serieus genomen voelde in deze aanpak. Kon ze haar vaders liefde voelen en deed het haar naar zichzelf kijken? Of voelde ze zich vernederd en gekleineerd en riep het afwijzing op? Sommige mensen houden niet van zulk psychologisch gepraat. Als jij tot die categorie behoort kun je nu beter stoppen met lezen. Voor de rest: doe je gordel om.
Macht is uitgesteld geweld
In mijn jaren als gedragstrainer bij de jeugdbescherming en reclassering waren deelnemers vaak heel duidelijk over wat je moet doen als anderen je treiteren: ze een keer een flinke tik geven en dan ben je van alles af. Het bracht hen in contact met het strafrecht. Ze verloren vrijheden. Of ze kwamen er mee weg maar kregen de naam dat anderen maar beter bang van hen konden zijn, in plaats van dat ze echt contact maakten met vrienden die ze zo nodig hadden. Wat je daarmee ook krijgt is een systeem waarin mensen gemotiveerd zijn om te veranderen zodra en zolang er straf dreigt. Dat is geen blijvende gedragsverandering die de wereld veiliger maakt. Macht is uitgesteld geweld. Mensen veranderen omdat ze moeten, niet omdat ze willen. Niemand houdt van moeten. Het roept weerstand op die uit kan groeien tot wrok en wraak. Natuurlijk zijn er op school en thuis regels nodig! Dat geeft duidelijkheid en structuur. Maar zonder aandacht voor wederzijds respect en elkaars behoeften leert een kind nooit vanuit zichzelf rekening met een ander te houden.
Macht (of onmacht?) in opvoeding
Waargebeurd: Een gezin, vader, moeder, 2 zoons. Vader is voor werk veel buitenshuis. Moeder is huisvrouw. Rond de jongste zijn er regelmatig incidentjes, hij zoekt grenzen op en moeder wordt regelmatig gebeld door school. Wat moeder niet weet is dat zoon op de basisschool ook gepest wordt. Zij weet zich geen raad met zijn gedrag. Thuis heeft de jongste veel conflicten met vader. Vader stelt strakke regels en handhaaft deze met harde hand. De jongen heeft een sterk karakter, zijn vader noemt hem eigenwijs en wordt woedend als zoon continue grenzen opzoekt en niet naar hem luistert. Hij eist respect!
Op een zekere dag vindt er een gesprek plaats tussen vader en zoon. Zoon vertelt hoe hij zich voelt en hoe belangrijk zijn vaders goedkeuring voor hem is. Aan het eind van het gesprek bedankt zoon vader met de woorden: wat fijn dat je een keer naar mij geluisterd hebt. Waarop vader ontploft, uithaalt en schreeuwt: Luisteren?! Jij moet naar MIJ luisteren… Tussen de zoon en de vader is het niet meer goedgekomen. De zoon wil geen contact meer met zijn vader. Pijnlijk detail in deze casus is dat vader zelf jong zijn moeder verloren heeft en te maken kreeg met een weinig invoelende stiefmoeder. Zij vond hem eigenwijs en de vele ruzies met haar zijn een gevoelige herinnering voor hem. Hij is er trots op dat hij haar heeft weten te weerstaan. Tussen de jongen en de vader is het niet meer goed gekomen. De jongen heeft elk contact met hem verbroken.
Voor jezelf opkomen met respect voor de ander
Macht uitoefenen zonder respect veroorzaakt woede, wrok en wraakgevoelens. Niet alleen bij kinderen. Je kunt als je macht hebt iemand wel dwingen om te veranderen, maar het zal nooit van binnen uit komen. Ik ben er dan ook geen voorstander van om je kind aan te moedigen om er een keer flink op te laten slaan als hij of zij gepest wordt. Ook al weet ik dat het bij sommigen wel effectief geweest is. Voor mij als kind had het ook niet gewerkt want zo zat ik niet in elkaar. En mijn ouders al helemaal niet.
Wat dan wel? Wat kun je als ouder nou doen om pesten te stoppen, als jouw kind gepest wordt? En het volgende geldt voor alle situaties waarin je kind NIET mishandeld of levensgevaarlijk bedreigd wordt want dan is alles geoorloofd om jezelf in veiligheid te brengen. Ik vind het heel belangrijk dat je je kind kunt laten zien hoe het voor zichzelf op kan komen: door een stevige, zelfverzekerde lichaamshouding aan te nemen, door zijn of haar mening te geven en zijn of haar grens te stellen. En door hulp te vragen aan anderen en een situatie af te kappen. Daarmee zet je in de basis respect voor jezelf en respect voor de ander neer. Je laat die ander zien: ook al denk je dat je boven mij staat, ik mag er zijn. Ook als je dat respect van die ander niet gekregen hebt.
Hulp bij pesten: de ouder-kind training Je Kind op zijn Plek
In de ouder-kind-training Je Kind op zijn Plek ontdek je samen met je kind hoe je dit in jouw situatie kunt toepassen. Je gaat naar huis met een lading speloefeningen om je kind op een speelse en praktisch manier te helpen zich te uiten en zich te ontspannen. Je werkt als ouder met een praktisch stappenplan, wat bruikbaar is om elke conflictsituatie te analyseren en met je kind te oefenen hoe het op een handige manier voor zichzelf op kan komen. Ook kijk ik met jou als ouder naar onderliggende patronen; waarvoor dat wat er gebeurt een oplossing kan zijn en hoe je daar invloed op kan uitoefenen. Meer info vind je op www.jekindopzijnplek.nl/aanbod/
Meer weten? Vraag een gratis skype sessie aan. Daarin kijken we wat jouw prioriteiten zijn en waar er kansen liggen om jouw kind te helpen. Na deze sessie weet je wat je per direct kan doen om meer rust in de situatie te brengen. Vraag hem aan op www.jekindopzijnplek.nk/skypesessie
https://nos.nl/artikel/2262334-debat-op-social-media-is-deze-straf-voor-een-pestende-dochter-te-streng.html